The ring theorie of support, oftewel de ui
Misschien herkennen jullie dit: De kanker heeft je leven flink overhoop gehaald en je bent hard bezig om je staande te houden, maar opeens sta je een huilende collega of een bezorgde buurvrouw te troosten. Ze leven mee en zijn erg geschrokken van jouw diagnose… en hebben het er heel moeilijk mee en uiten dat bij jou… met het gevolg dat jij het gevoel hebt alsof je in de verkeerde film bent beland.
Ik kan me zelf nog heel goed aan een bepaalde situatie, een telefoongesprek met mijn zus, herinneren. Ik had haar een week eerder verteld dat ik voor een erfelijkheidsonderzoek door werd gestuurd naar de afdeling klinische genetica om uit te sluiten dat ik drager ben van een borstkanker gen. Terwijl ik me op dat moment vooral zorgen maakte over mezelf, mijn geplande behandelingen en mijn kinderen, vertelde mijn zus me dat ze alvast een afspraak had gemaakt met haar gynaecoloog om te bespreken of zij nu ook vaker gecheckt moest worden op borstkanker. Zij had nu wellicht ook een grotere kans om ooit ziek te worden. Ik sloeg tijdens dit gesprek volledig dicht. Ik had genoeg shit om mee te dealen en kon haar probleem er simpelweg niet bij hebben. Diep van binnen wist ik dat ze gelijk had om bezorgd te zijn en ik begreep ook niet helemaal waarom ik zo boos was, want ik hou zielsveel van haar… maar ik had toen absoluut niks aan mijn zus en zij had helaas ook helemaal niks aan mij.
Schema voor tegenslagen
Een tijdje later kreeg ik van een lotgenoot een artikel uit de Los Angeles Times doorgestuurd. Het betreffende artikel gaat precies over dit fenomeen. Het stuk is geschreven door een ex-borstkanker patiënt die een schema heeft ontwikkeld om mensen voor dergelijke situaties, onbegrip en faux-pas te bewaren. Haar schema werkt voor alle soorten tegenslagen die je je maar kan voorstellen, of het nou gaat om kanker, een andere ziekte, liefdesverdriet of faillissement… de “Ring theory” geeft houvast hoe je het beste met betrokken mensen communiceert.
Het schema werkt als volgt: Je begint met het tekenen van een kleine, eerste cirkel. Dat is het centrum van de betreffende crisis. In ons geval is dat kanker. Heb je kanker? Dan ben jij de hoofdpersoon en sta jij in het middelpunt. Teken dan een volgende, iets grotere cirkel. In deze ring schrijf je de personen die het meest met jouw crisis te maken hebben. Dat zijn de personen die het dichtst bij je staan, bijvoorbeeld je partner. De volgende ring zijn eventueel je kinderen. Teken steeds grotere ringen, net zoveel als nodig zijn en in elke ring schrijf je personen die betrokken zijn. Denk eerst aan gezinsleden, familieleden, beste vrienden, overige vrienden, kennissen, sportmaatjes, buren, collega’s, … Hoe groter de cirkel, hoe minder de mensen dagelijks met jou en jouw ziekte te maken hebben. Aan het eind heb je iets wat lijkt op een grote ui met verschillende laagjes.
Meeste steun
En dan geldt het volgende: De persoon in het midden heeft het meeste steun nodig. Zij heeft het recht om van alles te zeggen tegen wie ze maar wil. Als je in het middelpunt van de crisis staat mag je dus bij iedereen klagen, vloeken en uithuilen. De personen om je heen zijn jouw vangnet en het is oké om nu op hun te leunen. De personen in de kleinere cirkels mogen ook klagen, vloeken en uithuilen, echter alleen bij mensen in een grotere cirkel.
Je moeder kan dus wel uithuilen bij haar zus, maar liever niet bij jouw partner of nog erger bij jou. De ring geeft aan hoe je het beste met wie communiceert. Kort samengevat: steun en hulp gaat naar binnen; zorgen en problemen gaan naar buiten.
Maakt iemand in je omgeving iets vervelends mee? Denk dan eerst na met wie je hierover praat. Praat je met iemand die dichterbij het midden van het probleem staat? Dan is een luisterend oor, hulp en steun gevraagd. Praat je met iemand die verder van het probleem afstaat dan jijzelf? Gebruik het moment en lucht je hart.